Sandbox cho fintech – cơ chế thử nghiệm cần theo hướng mở, minh bạch

Thời kì qua, số đông doanh nghiệp (DN) rất mong đợi một cơ chế thử nghiệm (Sandbox) trong lĩnh vực công nghệ tài chính – nhà băng (fintech).

Xuất phát từ nhu cầu quản lý thực tiễn, Nhà băng Nhà nước (NHNN) đang dự thảo Nghị định về cơ chế thử nghiệm có kiểm soát đối với hoạt động công nghệ tài chính trong lĩnh vực nhà băng. Tuy nhiên, việc xây dựng Dự thảo sao cho thích hợp với mục tiêu chính sách nêu trên, đồng thời đảm bảo công bình, sáng tỏ giữa các doanh nghiệp đang là vấn đề được rất nhiều người quan tâm.

Cơ chế rà soát Hộp cát cho fintech sẽ là nơi cho phép doanh nghiệp thực hiện những điều luật ko cho phép và / hoặc là nơi để rà soát các quy định pháp luật tiềm tàng về hoạt động của doanh nghiệp.

Trên cơ sở cách tiếp cận đó, VCCI có một số ý kiến ​​cụ thể như sau:

Nhân vật rà soát Hộp cát

Dự thảo dự kiến ​​chỉ vận dụng đối với các nhà băng, tổ chức tín dụng và hoạt động fintech liên quan tới nhà băng, tổ chức tín dụng. Tuy nhiên, khái niệm Fintech được xác định lại để bao gồm các hoạt động trong lĩnh vực tài chính, nhà băng. Tương tự, sẽ dẫn tới nguy cơ nhiều hoạt động vẫn là Fintech nhưng ko được thử nghiệm.

Ví dụ như hoạt động ứng dụng công nghệ trong lĩnh vực chứng khoán, đầu tư chứng khoán, bảo hiểm. Hoặc liên kết các lĩnh vực này với các tổ chức nhà băng và tín dụng. Do đó, những cách tiếp cận này dường như ko thích hợp với yêu cầu của “cách tiếp cận linh hoạt, thông minh, thử nghiệm trước những vấn đề thực tiễn mới, tạo mọi điều kiện thuận tiện cho đổi mới.“. Tại Nghị quyết 52-NQ / TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về một số chủ trương, chính sách tích cực tham gia cuộc cách mệnh công nghiệp lần thứ tư.

Ngoài ra, nếu cơ chế sandbox cho fintech chỉ được xem xét trong ngành nhà băng, doanh nghiệp vẫn có thể gặp rủi ro. Bởi lúc quản lý, nếu xảy ra tình trạng chồng chéo về thẩm quyền quản lý, lĩnh vực quản lý giữa Nhà băng Nhà nước và các bộ, ngành.

Do đó, đề xuất cơ quan soạn thảo nghiên cứu mở rộng vận dụng cơ chế thử nghiệm fintech này cho tất cả các doanh nghiệp fintech trong lĩnh vực tài chính – nhà băng. Đây là Nghị định của Chính phủ nên ko giới hạn đối với từng lĩnh vực nhà băng và tổ chức tín dụng.

Cách tiếp cận mở, thông minh

Trên cơ sở ý kiến ​​của các doanh nghiệp và chuyên gia, Phòng Thương nghiệp và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng nội dung cần rà soát nêu trên là các vấn đề pháp lý liên quan tới hoạt động Fintech. Theo đó, cơ chế thử nghiệm sẽ cho phép doanh nghiệp làm những gì pháp luật ko cho phép và / hoặc thử nghiệm các quy định pháp luật tiềm tàng.

Vì vậy, cơ chế rà soát phải có hướng tiếp cận linh hoạt, thông minh, thử nghiệm những vấn đề thực tiễn mới, tạo mọi điều kiện thuận tiện để đổi mới; đồng thời dựa trên nguyên tắc đối xử công bình, sáng tỏ.

Cơ chế hộp cát vận dụng như thế nào?

Tuy nhiên, Dự thảo dự kiến ​​chỉ vận dụng đối với nhà băng, tổ chức tín dụng và hoạt động fintech liên quan tới nhà băng, tổ chức tín dụng. Trong lúc khái niệm fintech bao gồm các hoạt động trong lĩnh vực tài chính, nhà băng. Theo VCCI, quy định tương tự sẽ dẫn tới nguy cơ nhiều hoạt động vẫn là fintech nhưng ko được kiểm định.

Chẳng hạn như hoạt động ứng dụng công nghệ trong lĩnh vực chứng khoán, đầu tư chứng khoán, bảo hiểm hoặc liên kết các lĩnh vực này với lĩnh vực nhà băng, tổ chức tín dụng.

Bất kể nó được vận dụng cho ngành nào, đều có những rủi ro

Hơn nữa, nếu chỉ xem xét cơ chế thử nghiệm trong ngành nhà băng, doanh nghiệp vẫn có thể gặp rủi ro hoạt động lúc có sự chồng chéo về thẩm quyền và lĩnh vực quản lý giữa NHNN và các bộ, ngành. .

Do đó, VCCI đề xuất, Ban soạn thảo cần nghiên cứu, mở rộng vận dụng cơ chế Finbox Sandbox này cho tất cả các doanh nghiệp fintech trong lĩnh vực tài chính – nhà băng. Các lĩnh vực fintech tham gia thử nghiệm cũng cần được quy định theo hướng mở, chỉ cần chứng minh được các tiêu chí phân loại thì doanh nghiệp có thể được xem xét cấp phép.

Để thuận tiện cho việc vận dụng, cơ quan soạn thảo có thể đưa vào phụ lục danh sách các lĩnh vực tự động thử nghiệm; Các lĩnh vực khác có thể được xem xét trong một trường hợp cụ thể.

Đảm bảo công bình và sáng tỏ

Để đảm bảo nguyên tắc đối xử công bình, sáng tỏ, nếu doanh nghiệp được phép thử nghiệm một hoạt động thì doanh nghiệp có hoạt động tương tự cũng phải được cấp phép. Các đề xuất tham gia cơ chế thử nghiệm phải được công khai. Điều này vừa tạo tiền đề để thực hiện nguyên tắc đối xử công bình. Hơn nữa, nó còn tăng lên trách nhiệm giải trình của cơ quan cấp phép trên cơ sở lúc chấp nhận hoặc từ chối một dự án khác.

Đồng thời, VCCI cho rằng ko nên hạn chế số lượng tổ chức tham gia cơ chế thử nghiệm như trong Dự thảo. Lý do hạn chế số lượng đại biểu được cơ quan soạn thảo đưa ra như sau:

• do cơ chế thử nghiệm quy mô nhỏ,
• nguồn viên chức hạn chế,
• ko thể mở rộng và cho phép tất cả các doanh nghiệp trên thị trường tham gia… là ko thích hợp.

Dự thảo vận dụng cho các tổ chức, doanh nghiệp hoạt động fintech

Chẳng hạn trong lĩnh vực vận tải, việc Grab chính thức được cấp phép trước các đối thủ khác đã tạo điều kiện cho ứng dụng này chiếm lĩnh thị trường đặt xe trực tuyến tại Việt Nam. Theo các doanh nghiệp, việc hạn chế số lượng trong cơ chế thử nghiệm có thể tạo lợi thế cho một số doanh nghiệp, gây bất đồng đẳng cho các doanh nghiệp khác.

Theo CEO Tạ Thành Long của Vayonline247 – một đơn vị khởi nghiệp trong lĩnh vực này cho vay ngang hàng (Đích P2P) tin rằng: bằng cơ chế thử nghiệm và thông báo danh sách các doanh nghiệp được thử nghiệm, thị trường sẽ sàng lọc các doanh nghiệp P2P trá hình, đồng thời mở ra thời cơ tăng trưởng rất lớn cho các doanh nghiệp P2P chân chính. .

Ngoài ra, ông Long cũng cho biết thêm: việc phát hành Sandbox cho fintech sẽ giúp thanh lọc thị trường P2P, tạo cơ sở để cơ quan tác dụng xử lý hàng chục ứng dụng cho vay Tín dụng đen trá hình, mạo danh P2P có xuất xứ từ Trung Quốc. Ngay cả những doanh nghiệp P2P đang hoạt động tốt cũng cần phải “thanh trừng” lại.