Phân tích bài thơ Thu điếu của Nguyễn Khuyến chi tiết

Hình Ảnh về Phân tích bài thơ Thu điếu của Nguyễn Khuyến chi tiết

Video về Phân tích bài thơ Thu điếu của Nguyễn Khuyến chi tiết

Wiki về Phân tích bài thơ Thu điếu của Nguyễn Khuyến chi tiết

Phân tích bài thơ Thu điếu của Nguyễn Khuyến chi tiết -

Phân tích bài thơ Thu điếu, ta sẽ thấy được thiên nhiên mùa thu tươi đẹp, chứa chan bao nỗi niềm, trăn trở với thời cuộc của nhà thơ Nguyễn Khuyến.

Bài mẫu phân tích

Mùa thu luôn là khoảng thời gian khiến bao thi nhân xao xuyến, xúc động. Qua phân tích bài thơ Thu điếu của Nguyễn Khuyến, chúng ta sẽ thấy được một mùa thu miền Bắc êm đềm, trong trẻo. Đồng thời, tấm lòng yêu nước thương dân của nhà thơ cũng được thể hiện rõ nét.

• Tổng quan về tác giả và tác phẩm

Phân tích bài thơ Thu điếu, Nguyễn Khuyến là nhà thơ chịu ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng Nho giáo. Chính vì vậy, các sáng tác của ông thường đề cập đến vấn đề đạo đức con người, nhất là đức hiếu sinh. Sau khi nhìn thấy thực tế xã hội hỗn loạn, ông ở ẩn và sáng tác những tác phẩm thể hiện sự đồng điệu của tâm hồn với thiên nhiên trong lành. Ẩn sau đó là tình yêu sâu sắc của nhà thơ.

Chân dung tã giả Nguyễn Khuyến

“Thu điếu” hay còn gọi là “Câu cá mùa thu”, là một bài thơ trong chùm ba bài thơ của Nguyễn Khuyến. Tập thơ này được sáng tác trong thời gian tác giả ở ẩn. Bài thơ là thiên nhiên tươi đẹp, thanh bình, ẩn chứa trong đó là nỗi lòng sâu kín của tác giả và bao trăn trở về con người, cuộc đời và vận mệnh đất nước.

• Luận điểm 1: Hai câu

Đầu tiên, tác giả Nguyễn Khuyến đã khắc họa thiên nhiên mùa thu tươi đẹp. Hai dòng thơ đã gợi ra một không gian bình yên, nhỏ bé của làng quê:

“Nước ao lạnh thu trong vắt

Một chiếc thuyền đánh cá nhỏ bé teo tóp “

Nguyễn Khuyến đã vẽ nên bức tranh mùa thu chỉ bằng hình ảnh “ao thu” và “đoàn thuyền đánh cá” nhỏ bé. Chúng vừa đối lập vừa cân đối hài hòa. Màu “trong veo” tượng trưng cho sự dịu dàng, thanh khiết của mùa thu phương Bắc. Hình ảnh “đoàn thuyền đánh cá nhỏ” là một con thuyền vô cùng nhỏ bé, mong manh giữa không gian rộng lớn. Nguyễn Khuyến còn sử dụng vần “eo” giàu hình ảnh gợi hình, gợi cảm, tạo cảm giác nhỏ bé, bí ẩn.

Không chỉ vậy, tác giả còn phóng tầm mắt ra mặt ao và không gian xung quanh ao. Không gian hiện lên đặc trưng của vùng đồng bằng Bắc Bộ với tiết trời se lạnh, mặt nước trong xanh, hiền hòa. Chỉ với hai câu thơ, những rung cảm của tâm hồn nhà thơ trước cảnh đẹp của mùa thu và tiết trời mùa thu hiện lên rõ nét. Nó gợi lên một cảm giác bình lặng đến lạ lùng trong trái tim giàu cảm xúc của tác giả.

• Luận điểm 2: Hai câu thực

Sau hai câu kết, tác giả tiếp tục vẽ về mùa thu với những hình ảnh tiêu biểu:

“Sóng xanh theo làn sóng gợn nhẹ

Những chiếc lá vàng khẽ đung đưa trong gió ”.

Phân tích bài thơ Thu điếu đến đây, tác giả gợi ra một không gian với nhiều cách cảm, cách cảm đa dạng hơn. “Sóng xanh” gợi lên hình ảnh những con sóng nhỏ lăn tăn trên mặt ao. Đồng thời, nó cũng gợi lên màu sắc của cảnh vật. Đó là một màu xanh dịu dàng và mát mẻ, tươi mát, dường như phản chiếu cả bầu trời mùa thu trong vắt. Bên cạnh đó, “lá vàng trước gió” là hình ảnh, màu sắc đặc trưng của mùa thu Việt Nam. Cứ đến mùa thu, cây chuyển sang màu vàng và thay lá. Và gió mùa thu sẽ làm chúng lìa cành, tạo nên một không gian thơ mộng. Hình ảnh lá thu ấy cũng được Lưu Trọng Lư đưa vào tác phẩm trong Thơ mới:

“Con nai vàng ngơ ngác

Giẫm lên những chiếc lá vàng khô ”

Không chỉ có màu sắc, không gian mùa thu còn được Nguyễn Khuyến thể hiện qua sự chuyển động của sự vật. Cụm từ “hơi gợn sóng” thể hiện một chuyển động rất nhẹ nhàng. Nó đã cho thấy sự quan sát vô cùng chăm chú và tỉ mỉ của tác giả. Bên cạnh đó, “đung đưa nhẹ nhàng” còn thể hiện những động tác rất nhẹ nhàng, rất nhẹ nhàng. Đó là chiều sâu và sự tinh tế của tâm hồn nghệ sĩ yêu thiên nhiên. Qua hai câu thực, Nguyễn Khuyến đã vẽ ra trước mắt người đọc một mùa thu Bắc Bộ vô cùng độc đáo và đẹp đẽ. Đó là mùa thu của làng quê thanh bình được gợi lên từ những hình ảnh bình dị nhất, là “hồn dân dã” của một thi nhân nhân dân.

Nhà thơ ngồi câu cá mà lòng trĩu nặng bao suy tư.

• Luận điểm 3: Hai bài luận

Sau những câu thơ tả cảnh, tác giả Nguyễn Khuyến viết hai bài văn đặc sắc. Đó là một cảnh đẹp mùa thu, một vẻ đẹp bình dị mà tĩnh lặng, buồn man mác:

“Mây trôi, trời xanh

Ngõ tre quanh co, vắng khách ”

Đến đây, không gian của bức tranh mùa thu như được mở rộng cả chiều cao và chiều sâu. Hình ảnh “mây trôi” gợi cảm giác nhẹ nhàng, thân quen, gần gũi, yên bình đến lạ. “Bầu trời xanh” miêu tả màu xanh của mùa thu. Màu xanh lam lại được tác giả sử dụng nhưng không phải là màu xanh lam dịu mát nữa mà là một màu xanh lam thuần khiết trên diện rộng. Đó là đặc trưng của mùa thu, không lẫn với bất kỳ thời điểm nào trong năm.

Ngoài ra, hình ảnh làng quê mùa thu còn được gợi lên với “ngõ tre lộng gió”. Đây cũng là hình ảnh quen thuộc của miền Bắc, với những con ngõ nhỏ ngoằn ngoèo, “vắng khách”. Cách gieo vần “eo” một lần nữa gợi lên vẻ thanh bình, yên ả, tĩnh lặng của không gian cảnh vật. Qua điểm nhìn của Nguyễn Khuyến, không gian mùa thu Việt Nam được mở rộng lên rồi trực tiếp đi vào chiều sâu. Tất cả hòa quyện tạo nên một không gian vô cùng yên tĩnh và thanh bình.

• Luận điểm 4: Hai câu kết luận

Sau những câu thơ tả cảnh, tác giả kết thúc bài thơ bằng sự xuất hiện của những con người:

“Không thể dựa lâu vào một chiếc gối.

Cá di chuyển ở đâu dưới chân vịt? ”

Đến đây, con người ta đã hiện ra trong không gian mùa thu tĩnh lặng với tư thế “ngả gối buông que”. Động từ “buông” thể hiện sự thư thái của người câu cá. Có lẽ người ta đi câu cá chỉ để vui, ngắm cảnh mùa thu mà thôi. Cụm từ “sẽ không còn lâu nữa” là không thể câu được cá, bất kể bạn có câu được cá hay không. Đằng sau trạng thái ấy là một tư thế thoải mái, thư thái của nhà thơ. Mọi tâm hồn lúc này như được thả lỏng để ngắm cảnh sắc mùa thu, đem câu cá làm thú vui giúp tâm hồn thư thái. Bài thơ miêu tả rõ nét sự giao hòa của con người với thiên nhiên, cảnh vật.

Cả bài thơ mang một vẻ êm đềm, thanh bình. Mãi cho đến câu cuối cùng, thanh âm mới xuất hiện, cũng là một tiếng nhỏ nhẹ, coi như không có chuyện gì. Đó là tiếng cá “chui rúc dưới chân vịt”. Phải rất chú ý, nhà thơ mới cảm nhận được sự chuyển động nhỏ đó. Nghệ thuật “động, động, tĩnh” đã được tác giả sử dụng rất tài tình và tinh tế. Trong không gian rộng lớn, âm thanh trở nên rất êm, rất nhẹ, càng làm tăng thêm sự yên tĩnh. Đó là “sự tĩnh lặng được tạo thành từ một chuyển động rất nhỏ”. Tác giả miêu tả câu cá nhưng thực ra không phải nói về câu cá. Sự tĩnh lặng của cảnh vật đã tạo nên cảm giác cô đơn, sầu muộn trong tâm hồn nhà thơ. Đó là một tâm hồn đầy những nỗi niềm, trăn trở về tình hình đất nước lúc bấy giờ. Khi xã hội loạn lạc, đời sống nhân dân khốn khó thì làm sao lòng tác giả có thể an tâm thưởng ngoạn cảnh vật, vui chơi giải trí mỗi ngày.

Với ngòi bút mực của Đường Thi, cá vần điêu luyện và nghệ thuật đảo tả, tả hữu, Nguyễn Khuyến đã khắc họa nên một bức tranh mùa thu đẹp đẽ, êm đềm. Đồng thời qua đó thể hiện một tâm hồn rung động trước cái đẹp, luôn đau đáu với thời đại. Đó còn là tấm lòng yêu nước, thương dân, luôn trăn trở làm sao để cho đất nước thái bình, nhân dân yên ổn của Tam Nguyên Yên Đổ.

>> Tham khảo: Bài Phân tích điếu thuốc của Nguyễn Khuyến chuẩn từng điểm

Phân tích bài thơ Thu điếu của Nguyễn Khuyến chi tiết

#Phân #tích #bài #thơ #Thu #điếu #của #Nguyễn #Khuyến #chi #tiết

#Phân #tích #bài #thơ #Thu #điếu #của #Nguyễn #Khuyến #chi #tiết

Phân tích bài thơ Thu điếu, ta sẽ thấy được thiên nhiên mùa thu tuyệt đẹp, đượm buồn và nỗi lòng trăn trở với thời cuộc của nhà thơ Nguyễn Khuyến.

#Phân #tích #bài #thơ #Thu #điếu #của #Nguyễn #Khuyến #chi #tiết

Bài mẫu phân tích Mùa thu luôn là thời điểm khiến các nhà thơ rung động, nhiều xúc cảm. Thông qua phân tích bài thơ Thu điếu của Nguyễn Khuyến, ta sẽ thấy được một mùa thu miền Bắc êm ả, trong trẻo. Đồng thời tấm lòng yêu nước, thương dân của nhà thơ cũng được bộc lộ một cách rõ ràng.Khái quát tác giả, tác phẩmPhân tích bài thơ Thu điếu mới thấy Nguyễn Khuyến là một nhà thơ chịu ảnh hưởng đậm nét tư tưởng Nho giáo. Vì vậy mà các sáng tác của ông thường đề cập đến vấn đề đạo đức con người, đặc biệt là người quân tử. Sau khi thấy thực tại xã hội rối ren, ông ở ẩn sáng tác các tác phẩm thể hiện sự hòa hợp của tâm hồn với thiên nhiên thanh tịnh. Ẩn sau đó là tấm lòng yêu thương sâu sắc của nhà thơ. Chân dung tã giác giả Nguyễn Khuyến “Thu điếu”, hay còn gọi là “Câu cá mùa thu”, là một bài thơ trong chùm thơ thu ba bài của Nguyễn Khuyến. Chùm thơ này đã được sáng tác trong thời gian tác giả ở ẩn. Bài thơ là thiên nhiên tươi đẹp, thanh bình, ẩn trong đó là tấm lòng sâu sắc, nhiều trăn trở của tác giả về con người, cuộc đời và vận mệnh đất nước.Luận điểm 1: Hai câu đềTrước tiên, tác giả Nguyễn Khuyến đã khắc họa thiên nhiên mùa thu tươi đẹp. Hai câu thơ đề đã gợi ra không gian yên bình, nhỏ bé nơi làng quê:“Ao thu lạnh lẽo nước trong veo

Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo”Nguyễn Khuyến đã khắc họa lên bức tranh mùa thu chỉ với hình ảnh “ao thu” và “chiếc thuyền câu” bé tẻo teo. Chúng vừa đối lập lại vừa cân đối hài hoà. Màu sắc “trong veo” thể hiện sự dịu nhẹ, thanh sơ của mùa thu miền Bắc. Còn hình ảnh “chiếc thuyền câu bé tẻo teo” là chiếc thuyền vô cùng nhỏ bé, mỏng manh giữa không gian rộng lớn. Nguyễn Khuyến còn dùng cách gieo vần “eo” giàu sức gợi hình, gợi cảm, tạo cảm giác nhỏ bé, bí bách.Không chỉ thế, tác giả còn nâng tầm mắt ra mặt ao và không gian quanh ao. Không gian hiện lên là đặc trưng của vùng đồng bằng Bắc Bộ, với thời tiết se lạnh, mặt nước trong trẻo, yên bình. Chỉ với hai câu thơ, những rung cảm của tâm hồn thi sĩ trước cảnh đẹp mùa thu và của tiết trời mùa thu hiện lên rõ nét. Nó đã gợi cảm giác yên tĩnh lạ thường nơi trái tim giàu tình cảm của tác giả.Luận điểm 2: Hai câu thựcSau hai câu đề, tác giả lại tiếp tục nét vẽ về mùa thu với những hình ảnh đặc trưng:“Sóng biếc theo làn hơi gợn tíLá vàng trước gió khẽ đưa vèo”Phân tích bài thơ Thu điếu đến đây, tác giả gợi ra không gian với đa dạng giác quan và cách cảm nhận hơn. “Sóng biếc” đã gợi lên hình ảnh những con sóng nhỏ lăn tăn mặt ao. Đồng thời cũng gợi được cả màu sắc cảnh vật. Đó là sắc xanh dịu nhẹ và mát mẻ, trong lành, dường như đã phản chiếu màu trời thu trong vắt. Bên cạnh đó, “lá vàng trước gió” là hình ảnh và màu sắc đặc trưng của mùa thu Việt Nam. Mỗi độ thu về, cây ngả vàng thay lá. Và gió thu sẽ khiến chúng rời cành, tạo nên một không gian thơ mộng. Hình ảnh lá thu ấy cũng được Lưu Trọng Lư đưa vào tác phẩm của mình thuở Thơ Mới:“Con nai vàng ngơ ngácĐạp trên lá vàng khô”Không chỉ có màu sắc, không gian mùa thu còn được Nguyễn Khuyến diễn tả thông qua những chuyển động của sự vật. Cụm từ “hơi gợn tí” thể hiện một chuyển động rất nhẹ nhàng. Nó đã bộc lộ sự quan sát vô cùng chăm chú, tỉ mỉ của tác giả. Bên cạnh đó, “khẽ đưa vèo” cũng thể hiện chuyển động rất nhẹ, rất khẽ. Đó là sự sâu sắc và tinh tế vô cùng của tâm hồn nghệ sĩ yêu thiên nhiên. Thông qua hai câu thực, Nguyễn Khuyến đã vẽ ra trước mắt độc giả một mùa thu miền Bắc rất riêng, rất đẹp. Đó là mùa thu làng quê yên bình được gợi lên từ những hình ảnh bình dị nhất, là “cái hồn dân dã” của một nhà thơ nhân dân. Nhà thơ ngồi câu cá nhưng lòng lại nặng trĩu suy tư Luận điểm 3: Hai câu luậnSau những câu thơ tả cảnh, tác giả Nguyễn Khuyến đã viết lên hai câu luận độc đáo. Đó là cảnh thu đẹp, một vẻ đẹp bình dị nhưng tĩnh lặng và đượm buồn:“Tầng mây lơ lửng, trời xanh ngắt Ngõ trúc quanh co, khách vắng teo”Đến đây, không gian của bức tranh thu đã được mở rộng hơn cả về chiều cao và chiều sâu. Hình ảnh “tầng mây lơ lửng” gợi ra cảm giác thanh nhẹ, quen thuộc, vô cùng gần gũi, yên bình và tĩnh lặng. Còn “trời xanh ngắt” lại khắc hoạ sắc xanh của mùa thu. Màu xanh lại được tác giả tiếp tục sử dụng, nhưng không phải là màu xanh dịu nhẹ, mát mẻ nữa mà là sự xanh thuần một màu trên diện rộng. Đó là đặc trưng của mùa thu, không trộn lẫn với bất cứ khoảnh khắc nào trong năm.Ngoài ra, hình ảnh làng quê mùa thu còn được gợi lên với “ngõ trúc quanh co”. Đây cũng là hình ảnh quen thuộc của miền Bắc, với những con ngõ nhỏ, quanh co, “khách vắng teo”. Cách giỏ vần “eo” một lần nữa laj gợi sự thanh vắng, yên ả, tĩnh lặng của không gian cảnh vật. Qua cái nhìn của Nguyễn Khuyến, không gian của mùa thu Việt Nam được mở rộng lên cao rồi lại hướng trực tiếp vào chiều sâu. Tất cả hài hoà, tạo nên một không gian tĩnh lặng và thanh vắng tột cùng.Luận điểm 4: Hai câu kếtSau những câu thơ tả cảnh, tác giả kết thúc bài thơ bằng sự xuất hiện của con người:“Tựa gối ôm cần lâu chẳng được Cá đâu đớp động dưới chân bèo”Đến đây, con người đã xuất hiện trong không gian thu tĩnh lặng với tư thế “tựa gối buông cần”. Động từ “buông” diễn tả sự thả lỏng của người đi câu. Có lẽ con người đi câu chỉ để giải trí, ngắm cảnh mùa thu mà thôi. Cụm từ “lâu chẳng được” là việc không câu được cá, không quan tâm đến việc có câu được cá hay không. Đằng sau trạng thái đó là một tư thế thư thái, thong thả của thi sĩ. Tất cả tâm hồn giờ đây như buông lỏng để ngắm cảnh thu, đem việc câu cá như một thú vui giúp tâm hồn được thư thái. Câu thơ đã diễn tả rõ nét sự hòa hợp của con người với thiên nhiên, cảnh vật.Toàn bộ bài thơ đã mang vẻ tĩnh lặng, thanh bình. Phải cho đến câu cuối mới xuất hiện tiếng động, nhưng đó cũng là tiếng động nhỏ bé, như có như không. Đó là tiếng cá “đớp động dưới chân bèo”. Phải chăm chú quan sát lắm, nhà thơ mới có thể cảm nhận được cái chuyển động nhỏ nhoi ấy. Nghệ thuật “lấy động tả tĩnh” đã được tác giả sử dụng vô cùng khéo léo, tinh tế. Trong không gian rộng lớn, tiếng động càng trở nên rất khẽ, rất nhẹ, làm tăng vẻ tĩnh vắng. Đó là “cái tĩnh tạo nên từ một cái động rất nhỏ”. Tác giả miêu tả việc câu cá nhưng thực chất lại không phải bàn chuyện câu cá. Cái tĩnh lặng của cảnh vật đã tạo nên cảm nhận về nỗi cô quạnh, uẩn khúc trong tâm hồn nhà thơ. Đó là một tâm hồn đầy những tâm sự đầy đau buồn, trăn trở trước tình cảnh đất nước bấy giờ. Khi xã hội rối ren, đời sống nhân dân khổ cực, trái tim tác giả sao có thể yên lòng mà thưởng thức cảnh vật, giải trí mỗi ngày.Với bút pháp thuỷ mặc Đường thi, cá gieo vần tài tình cùng nghệ thuật lấy động tả tĩnh, Nguyễn Khuyến đã khắc họa lên bức tranh mùa thu tươi đẹp, yên bình. Đồng thời thông qua đó thể hiện được một tâm hồn rung cảm với cái đẹp, luôn đau đáu những nỗi niềm với thời cuộc. Đó cũng là trái tim yêu nước, thương dân, luôn lo nghĩ làm sao cho đất nước thái bình, nhân dân yên ấm của vị Tam Nguyên Yên Đổ.>> Tham khảo:  Phân tích Thu điếu của Nguyễn Khuyến chuẩn từng luận điểm

#Phân #tích #bài #thơ #Thu #điếu #của #Nguyễn #Khuyến #chi #tiết

Bài mẫu phân tích Mùa thu luôn là thời điểm khiến các nhà thơ rung động, nhiều xúc cảm. Thông qua phân tích bài thơ Thu điếu của Nguyễn Khuyến, ta sẽ thấy được một mùa thu miền Bắc êm ả, trong trẻo. Đồng thời tấm lòng yêu nước, thương dân của nhà thơ cũng được bộc lộ một cách rõ ràng.Khái quát tác giả, tác phẩmPhân tích bài thơ Thu điếu mới thấy Nguyễn Khuyến là một nhà thơ chịu ảnh hưởng đậm nét tư tưởng Nho giáo. Vì vậy mà các sáng tác của ông thường đề cập đến vấn đề đạo đức con người, đặc biệt là người quân tử. Sau khi thấy thực tại xã hội rối ren, ông ở ẩn sáng tác các tác phẩm thể hiện sự hòa hợp của tâm hồn với thiên nhiên thanh tịnh. Ẩn sau đó là tấm lòng yêu thương sâu sắc của nhà thơ. Chân dung tã giác giả Nguyễn Khuyến “Thu điếu”, hay còn gọi là “Câu cá mùa thu”, là một bài thơ trong chùm thơ thu ba bài của Nguyễn Khuyến. Chùm thơ này đã được sáng tác trong thời gian tác giả ở ẩn. Bài thơ là thiên nhiên tươi đẹp, thanh bình, ẩn trong đó là tấm lòng sâu sắc, nhiều trăn trở của tác giả về con người, cuộc đời và vận mệnh đất nước.Luận điểm 1: Hai câu đềTrước tiên, tác giả Nguyễn Khuyến đã khắc họa thiên nhiên mùa thu tươi đẹp. Hai câu thơ đề đã gợi ra không gian yên bình, nhỏ bé nơi làng quê:“Ao thu lạnh lẽo nước trong veo

Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo”Nguyễn Khuyến đã khắc họa lên bức tranh mùa thu chỉ với hình ảnh “ao thu” và “chiếc thuyền câu” bé tẻo teo. Chúng vừa đối lập lại vừa cân đối hài hoà. Màu sắc “trong veo” thể hiện sự dịu nhẹ, thanh sơ của mùa thu miền Bắc. Còn hình ảnh “chiếc thuyền câu bé tẻo teo” là chiếc thuyền vô cùng nhỏ bé, mỏng manh giữa không gian rộng lớn. Nguyễn Khuyến còn dùng cách gieo vần “eo” giàu sức gợi hình, gợi cảm, tạo cảm giác nhỏ bé, bí bách.Không chỉ thế, tác giả còn nâng tầm mắt ra mặt ao và không gian quanh ao. Không gian hiện lên là đặc trưng của vùng đồng bằng Bắc Bộ, với thời tiết se lạnh, mặt nước trong trẻo, yên bình. Chỉ với hai câu thơ, những rung cảm của tâm hồn thi sĩ trước cảnh đẹp mùa thu và của tiết trời mùa thu hiện lên rõ nét. Nó đã gợi cảm giác yên tĩnh lạ thường nơi trái tim giàu tình cảm của tác giả.Luận điểm 2: Hai câu thựcSau hai câu đề, tác giả lại tiếp tục nét vẽ về mùa thu với những hình ảnh đặc trưng:“Sóng biếc theo làn hơi gợn tíLá vàng trước gió khẽ đưa vèo”Phân tích bài thơ Thu điếu đến đây, tác giả gợi ra không gian với đa dạng giác quan và cách cảm nhận hơn. “Sóng biếc” đã gợi lên hình ảnh những con sóng nhỏ lăn tăn mặt ao. Đồng thời cũng gợi được cả màu sắc cảnh vật. Đó là sắc xanh dịu nhẹ và mát mẻ, trong lành, dường như đã phản chiếu màu trời thu trong vắt. Bên cạnh đó, “lá vàng trước gió” là hình ảnh và màu sắc đặc trưng của mùa thu Việt Nam. Mỗi độ thu về, cây ngả vàng thay lá. Và gió thu sẽ khiến chúng rời cành, tạo nên một không gian thơ mộng. Hình ảnh lá thu ấy cũng được Lưu Trọng Lư đưa vào tác phẩm của mình thuở Thơ Mới:“Con nai vàng ngơ ngácĐạp trên lá vàng khô”Không chỉ có màu sắc, không gian mùa thu còn được Nguyễn Khuyến diễn tả thông qua những chuyển động của sự vật. Cụm từ “hơi gợn tí” thể hiện một chuyển động rất nhẹ nhàng. Nó đã bộc lộ sự quan sát vô cùng chăm chú, tỉ mỉ của tác giả. Bên cạnh đó, “khẽ đưa vèo” cũng thể hiện chuyển động rất nhẹ, rất khẽ. Đó là sự sâu sắc và tinh tế vô cùng của tâm hồn nghệ sĩ yêu thiên nhiên. Thông qua hai câu thực, Nguyễn Khuyến đã vẽ ra trước mắt độc giả một mùa thu miền Bắc rất riêng, rất đẹp. Đó là mùa thu làng quê yên bình được gợi lên từ những hình ảnh bình dị nhất, là “cái hồn dân dã” của một nhà thơ nhân dân. Nhà thơ ngồi câu cá nhưng lòng lại nặng trĩu suy tư Luận điểm 3: Hai câu luậnSau những câu thơ tả cảnh, tác giả Nguyễn Khuyến đã viết lên hai câu luận độc đáo. Đó là cảnh thu đẹp, một vẻ đẹp bình dị nhưng tĩnh lặng và đượm buồn:“Tầng mây lơ lửng, trời xanh ngắt Ngõ trúc quanh co, khách vắng teo”Đến đây, không gian của bức tranh thu đã được mở rộng hơn cả về chiều cao và chiều sâu. Hình ảnh “tầng mây lơ lửng” gợi ra cảm giác thanh nhẹ, quen thuộc, vô cùng gần gũi, yên bình và tĩnh lặng. Còn “trời xanh ngắt” lại khắc hoạ sắc xanh của mùa thu. Màu xanh lại được tác giả tiếp tục sử dụng, nhưng không phải là màu xanh dịu nhẹ, mát mẻ nữa mà là sự xanh thuần một màu trên diện rộng. Đó là đặc trưng của mùa thu, không trộn lẫn với bất cứ khoảnh khắc nào trong năm.Ngoài ra, hình ảnh làng quê mùa thu còn được gợi lên với “ngõ trúc quanh co”. Đây cũng là hình ảnh quen thuộc của miền Bắc, với những con ngõ nhỏ, quanh co, “khách vắng teo”. Cách giỏ vần “eo” một lần nữa laj gợi sự thanh vắng, yên ả, tĩnh lặng của không gian cảnh vật. Qua cái nhìn của Nguyễn Khuyến, không gian của mùa thu Việt Nam được mở rộng lên cao rồi lại hướng trực tiếp vào chiều sâu. Tất cả hài hoà, tạo nên một không gian tĩnh lặng và thanh vắng tột cùng.Luận điểm 4: Hai câu kếtSau những câu thơ tả cảnh, tác giả kết thúc bài thơ bằng sự xuất hiện của con người:“Tựa gối ôm cần lâu chẳng được Cá đâu đớp động dưới chân bèo”Đến đây, con người đã xuất hiện trong không gian thu tĩnh lặng với tư thế “tựa gối buông cần”. Động từ “buông” diễn tả sự thả lỏng của người đi câu. Có lẽ con người đi câu chỉ để giải trí, ngắm cảnh mùa thu mà thôi. Cụm từ “lâu chẳng được” là việc không câu được cá, không quan tâm đến việc có câu được cá hay không. Đằng sau trạng thái đó là một tư thế thư thái, thong thả của thi sĩ. Tất cả tâm hồn giờ đây như buông lỏng để ngắm cảnh thu, đem việc câu cá như một thú vui giúp tâm hồn được thư thái. Câu thơ đã diễn tả rõ nét sự hòa hợp của con người với thiên nhiên, cảnh vật.Toàn bộ bài thơ đã mang vẻ tĩnh lặng, thanh bình. Phải cho đến câu cuối mới xuất hiện tiếng động, nhưng đó cũng là tiếng động nhỏ bé, như có như không. Đó là tiếng cá “đớp động dưới chân bèo”. Phải chăm chú quan sát lắm, nhà thơ mới có thể cảm nhận được cái chuyển động nhỏ nhoi ấy. Nghệ thuật “lấy động tả tĩnh” đã được tác giả sử dụng vô cùng khéo léo, tinh tế. Trong không gian rộng lớn, tiếng động càng trở nên rất khẽ, rất nhẹ, làm tăng vẻ tĩnh vắng. Đó là “cái tĩnh tạo nên từ một cái động rất nhỏ”. Tác giả miêu tả việc câu cá nhưng thực chất lại không phải bàn chuyện câu cá. Cái tĩnh lặng của cảnh vật đã tạo nên cảm nhận về nỗi cô quạnh, uẩn khúc trong tâm hồn nhà thơ. Đó là một tâm hồn đầy những tâm sự đầy đau buồn, trăn trở trước tình cảnh đất nước bấy giờ. Khi xã hội rối ren, đời sống nhân dân khổ cực, trái tim tác giả sao có thể yên lòng mà thưởng thức cảnh vật, giải trí mỗi ngày.Với bút pháp thuỷ mặc Đường thi, cá gieo vần tài tình cùng nghệ thuật lấy động tả tĩnh, Nguyễn Khuyến đã khắc họa lên bức tranh mùa thu tươi đẹp, yên bình. Đồng thời thông qua đó thể hiện được một tâm hồn rung cảm với cái đẹp, luôn đau đáu những nỗi niềm với thời cuộc. Đó cũng là trái tim yêu nước, thương dân, luôn lo nghĩ làm sao cho đất nước thái bình, nhân dân yên ấm của vị Tam Nguyên Yên Đổ.>> Tham khảo:  Phân tích Thu điếu của Nguyễn Khuyến chuẩn từng luận điểm

#Phân #tích #bài #thơ #Thu #điếu #của #Nguyễn #Khuyến #chi #tiết

#Phân #tích #bài #thơ #Thu #điếu #của #Nguyễn #Khuyến #chi #tiết

Phân tích bài thơ Thu điếu, ta sẽ thấy được thiên nhiên mùa thu tuyệt đẹp, đượm buồn và nỗi lòng trăn trở với thời cuộc của nhà thơ Nguyễn Khuyến.