Nhiệt độ, nồng độ, áp suất, bề mặt tiếp xúc, chất xúc tác và ví dụ

Vậy nồng độ, nhiệt độ, áp suất, độ bền bề mặt tiếp xúc, chất xúc tác ảnh hưởng như thế nào đến tốc độ phản ứng? Các ví dụ về ảnh hưởng của nồng độ, nhiệt độ, áp suất, độ bền bề mặt tiếp xúc, chất xúc tác đến tốc độ phản ứng… sẽ được tìm hiểu trong bài viết sau.

I. Ảnh hưởng của nồng độ đến tốc độ phản ứng

– Khi tăng nồng độ các chất phản ứng thì tốc độ phản ứng tăng.

– Giải thích: Khi tăng nồng độ các chất tham gia phản ứng thì số va chạm hiệu quả tăng nên tốc độ phản ứng tăng.

* Chú ý: Khi các chất phản ứng va chạm đúng hướng và đủ năng lượng, phản ứng được gọi là va chạm hiệu quả.

* Ví dụ: Phản ứng hóa học: Na₂S₂Ô₃(quốc gia) + GIA ĐÌNH₂VÌ THẾ₄(quốc gia) → Na₂VÌ THẾ₄(quốc gia) + S(S) + VẬY₂(g) + GIA ĐÌNH₂Ô(Tôi)

không . nồng độ₂S₂Ô₃ giảm một nửa lượng Na. phân tử₂S₂Ô₃ giảm

⇒ Sự khác nhau giữa va chạm giữa Na . phân tử₂S₂Ô₃ và phân tử H₂VÌ THẾ₄ giảm

⇒ Kết tủa chậm nghĩa là tốc độ phản ứng chậm hơn.

II. Ảnh hưởng của nhiệt độ đến tốc độ phản ứng

– Khi tăng nhiệt độ thì tốc độ phản ứng tăng.

– Giải thích: Ở nhiệt độ phòng, các chất phản ứng chuyển động với tốc độ nhỏ; khi nhiệt độ tăng lên; Các chất sẽ chuyển động với vận tốc lớn hơn dẫn đến số lần va chạm hiệu quả tăng nên tốc độ phản ứng tăng.

Mối quan hệ giữa nhiệt độ và tốc độ của phản ứng hóa học được biểu thị bằng công thức:

Trong đó:

v_t1; v_t2 Tôilà tốc độ của phản ứng ở hai nhiệt độ t_{Ngày thứ nhất} và t₂;

γ là hệ số nhiệt độ Van’t Hoff.

* Chú ý: Quy tắc Van’t Hoff chỉ gần đúng ở nhiệt độ thấp.

III. Ảnh hưởng của áp suất đến tốc độ phản ứng

Đối với phản ứng ở thể khí, tốc độ phản ứng tăng khi áp suất tăng.

– Giải thích: Khi tăng áp suất, nồng độ khí tăng nên tốc độ phản ứng tăng.

IV. Ảnh hưởng của bề mặt tiếp xúc

Khi diện tích bề mặt của các chất phản ứng tăng lên, tốc độ của phản ứng tăng lên.

– Giải thích: Khi diện tích tiếp xúc của các chất phản ứng tăng thì số va chạm hiệu quả tăng dẫn đến tốc độ phản ứng tăng.

* Ví dụ: Làm các thí nghiệm sau:

+ Thí nghiệm 1: Cho 2 gam CaCO₃ dạng khối lượng phản ứng hết với 20 ml HCl 1M;

+ Thí nghiệm 2: Cho 2 gam CaCO₃ Chất bột phản ứng hoàn toàn với 20 ml HCl 1M.

Khi HCl phản ứng với CaCO₃ dạng bột, diện tích tiếp xúc giữa HCl và CaCO . phân tử₃ được tăng lương

⇒ Số lần va chạm hiệu quả tăng lên

⇒ tốc độ phản ứng tăng.

⇒ Ở thí nghiệm 2 phản ứng diễn ra nhanh hơn.

V. Ảnh hưởng của chất xúc tác đến tốc độ phản ứng

– Chất xúc tác làm tăng tốc độ phản ứng hóa học, nhưng vẫn được bảo toàn về lượng và chất khi kết thúc phản ứng.

– Chất xúc tác được chỉ định trên mũi tên trong phương trình hóa học.

* Ví dụ 1: Phương trình hóa học của phản ứng:

2 gia đình₂Ô₂ (quí) 2 gia đình₂O(l) + O₂ (g)

Trong phản ứng trên MnO₂ là một chất xúc tác.

* Ví dụ 2: Enzyme amylase có trong nước bọt là chất xúc tác đẩy nhanh quá trình tiêu hóa tinh bột.

TẠI VÌ. Ý nghĩa thực tiễn của tốc độ phản ứng trong đời sống và sản xuất

Việc kiểm soát tốc độ phản ứng trong đời sống, sản xuất khi áp dụng các yếu tố ảnh hưởng như nồng độ, nhiệt độ, áp suất, bề mặt tiếp xúc và chất xúc tác giúp mang lại những giá trị hiệu quả.

* Ví dụ:

Nồng độ oxy trong không khí chỉ là 21%. Dùng bình oxi để tăng nồng độ chất phản ứng

⇒Tăng tốc độ phản ứng cháy

– Bảo quản thực phẩm trong tủ lạnh Hạ nhiệt độ

⇒Giảm tốc độ phản ứng oxy hóa thực phẩm

⇒ Thức ăn lâu bị ôi thiu.